“ ...เป็นองค์กรวิจัยและพัฒนาด้านวิทยาศาสตร์และถ่ายทอดเทคโนโลยี เพื่อสร้างนวัตกรรมการเปลี่ยนแปลง ด้านเศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อม อย่างยั่งยืน...”

ข้อความข้างต้น คือ วิสัยทัศน์ ของ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย หรือ วว. องค์กรวิจัยพัฒนาของประเทศ ในสังกัด กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม  (อว.)  มีทิศทางขับเคลื่อนการดำเนินงานมุ่งสร้างให้องค์กรเป็นส่วนสำคัญในการสร้างสรรค์ผลงานวิจัยพัฒนา ที่มีผลกระทบสูงต่ออุตสาหกรรมเป้าหมายของประเทศ โดยเร่งสร้างเครือข่ายพันธมิตรในการทำงานร่วมกันสร้างสรรค์เทคโนโลยีและนวัตกรรมเชิงบูรณาการ โดยอยู่บนฐานของทรัพยากรชีวภาพ (Bio-based) เพื่อเป็นกลไกขับเคลื่อนประเทศไทย ตอบสนองการขับเคลื่อนประเทศและเศรษฐกิจฐานราก ชุมชน และประชาชนเชิงพื้นที่ (Area based) สร้างความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน และลดความเหลื่อมล้ำ

                ตลอดระยะเวลา 58 ปี ในการดำเนินงานของ วว.  นั้น ได้สร้างสรรค์ผลงานวิจัยและพัฒนา  ให้บริการวิทยาศาสตร์  เทคโนโลยี และนวัตกรรม (วทน.)  แก่  ภาคอุตสาหกรรม  ผู้ประกอบการรายย่อย  SMEs   Startup  พี่น้องเกษตรกร ที่เป็นกำลังสำคัญของประเทศ  รวมทั้งถ่ายทอดเทคโนโลยีผลงานทั้งในเชิงสังคมและเชิงพาณิชย์  สามารถตอบโจทย์เศรษฐกิจของประเทศอย่างเป็นรูปธรรม เป็นที่ยอมรับของผู้มาใช้บริการ เครือข่ายพันธมิตรภาครัฐ ภาคเอกชน ทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ

                วว. ดำเนินงาน ภายใต้ พันธกิจ  ขององค์กร  ดังนี้

                1.วิจัยพัฒนาและบูรณาการด้าน วทน.  เพื่อสร้างคุณค่ามูลค่าเพิ่มให้กับเศรษฐกิจประเทศ บนฐานความหลากหลายทางชีวภาพ ตอบสนองการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน และการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน

              2.ถ่ายทอดเทคโนโลยีและนวัตกรรม สู่ภาคอุตสาหกรรมและวิสาหกิจชุมชน ผลักดันให้เกิดการนําไปใช้ประโยชน์ทั้งเชิงเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

           3.บริการวิเคราะห์ ทดสอบ สอบเทียบ รับรองระบบคุณภาพ อบรมและที่ปรึกษา เพื่อยกระดับมาตรฐานและความสามารถในการแข่งขันของภาคอุตสาหกรรม

           4.พัฒนาระบบบริหารจัดการองค์กรสู่องค์กรสมรรถนะสูง ทันสมัย และมีธรรมาภิบาล

ตัวอย่างความสำเร็จภายใต้กรอบการดำเนินงาน วทน. ของ วว. มีดังนี้

การสนองตอบนโยบาย BCG   

             เพื่อยกระดับเศรษฐกิจทั้งระบบ  เพิ่มผลิตภัณฑ์มวลรวมของประเทศ  พร้อมกระจายรายได้สู่ชุมชน  สร้างชุมชนให้เข้มแข็ง และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม   วว. ประสบผลสำเร็จในการพัฒนางานวิจัย เทคโนโลยี และนวัตกรรม โดยบูรณาการความร่วมมือกับภาคธุรกิจขนาดใหญ่ ภาคการเกษตร และชุมชน  ดำเนินงานสร้างการเติบโตของอุตสาหกรรมเกษตร  อาหาร การแพทย์ และพลังงาน  มีตัวอย่างผลสำเร็จเป็นรูปธรรม  ได้แก่ 

                 การพัฒนากระบวนการผลิตด้านเทคโนโลยีชีวภาพ  ได้แก่  นวัตกรรมน้ำตาลที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลให้สมดุล    ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิต “น้ำตาลพาลาทีน”  ให้แก่  บริษัท น้ำตาลราชบุรี  ปัจจุบันผลิตภัณฑ์มีจำหน่ายในท้องตลาด  กำลังการผลิต 60 ตันต่อปี มีมูลค่าทางเศรษฐกิจ 10 ล้านบาทต่อปี และมีแผนการส่งออกในอนาคต

                การพัฒนาสมุนไพรอัตลักษณ์ประจำถิ่น   ได้แก่  ผลิตภัณฑ์ยาสีฟันตรีผลา  มีประสิทธิภาพสูงดูแลสุขภาพเหงือก  ช่องปาก  ฟันแข็งแรง   มีมูลค่าการตลาดประมาณ 50 ล้านบาทต่อปี และต่อยอดผลิตเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อเส้นผมจากสมุนไพรตรีผลา เป็นลิขสิทธิ์เฉพาะของบริษัท ไลอ้อน (ประเทศไทย) จำกัด โดย วว. ทดสอบคุณภาพและประสิทธิภาพ พร้อมส่งเสริมให้วิสาหกิจชุมชนในจังหวัดน่านเป็นผู้ผลิตสารสกัดสมุนไพรส่งให้บริษัทไลอ้อนฯ นอกจากตรีผลาแล้วยังมีสมุนไพรอัตลักษณ์อื่นๆ เช่น ใบหมี่ และมะไฟจีน เป็นต้น

                  การพัฒนาไบโอเมทานอลจากวัสดุเหลือทิ้ง  เพื่อต่อยอดการสร้างโรงงานไบโอเมทานอลต้นแบบแห่งแรกของประเทศไทย โดยปัจจุบัน บริษัท BLCP เป็นพันธมิตรภาคเอกชนที่นำผลงานวิจัยระดับห้องปฏิบัติการของ  วว. ไปขยายผลและต่อยอดสู่เชิงพาณิชย์ทั้งในและต่างประเทศ เพื่อลดการนำเข้าเมทานอลจากต่างประเทศ 100 %

                  สารชีวภัณฑ์    วว. ผลิตจากจุลินทรีย์สำหรับป้องกันกำจัดศัตรูพืช มีความปลอดภัยต่อสิ่งมีชีวิต  สิ่งแวดล้อม  ไม่มีสารพิษตกค้าง  ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และลดการนำเข้าสารเคมีจากต่างประเทศ  วว. ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิต “สารชีวภัณฑ์” ในจังหวัดภาคกลางตะวันตก ได้แก่ กาญจนบุรี สุพรรณบุรี นครปฐม และอยุธยา ทำให้ลดต้นทุนเกษตรกรได้ 172.5 ล้านบาท และลดการนำเข้าสารเคมีเกษตรประมาณ 241.5 ล้านบาท

                  การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากไม้ดอกไม้ประดับ   วว. นำร่องโครงการในพื้นที่จังหวัดเลย สามารถรวมกลุ่มผู้ประกอบการจำนวน 124 กลุ่มเป็นคลัสเตอร์ เพิ่มรายได้ให้เกษตรกร คิดเป็นมูลค่าทางเศรษฐกิจ 90 ล้านบาทต่อปี  ขณะนี้ วว. บูรณาการความร่วมมือภาครัฐและเอกชนในจังหวัดเลยดำเนินการจัดตั้ง “มาลัยวิทยสถาน” เพื่อทำหน้าที่เป็นวิทยสถานแห่งปัญญา พัฒนาเศรษฐกิจฐานราก สร้างแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติและวัฒนธรรม ตลาดไม้ดอกไม้ประดับและผลิตภัณฑ์

 วว. เป็น  Total  Solution  ให้แก่ผู้ประกอบการทุกระดับ 

เพื่อยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันและเติบโตอย่างยั่งยืน  รวมทั้งให้บริการวิจัยและพัฒนาแก่ OTOP  วิสาหกิจชุมชน  เกษตรกร  ผู้ประกอบการ  SMEs  Startup  ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ เพิ่มมูลค่า ช่วยแก้ไขปัญหาในการประกอบการด้วย วทน.  นั้น  วว. มีโครงสร้างพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เป็นกลไกสำคัญ อีกทั้งยังให้บริการวิเคราะห์ ทดสอบ สอบเทียบ และรับรองคุณภาพ ที่ได้มาตรฐานสากล ผ่านการดำเนินงานโดยห้องปฏิบัติการที่มีคุณภาพ นอกจากนี้ยังมีโครงสร้างพื้นฐานห้องปฏิบัติการทดสอบด้านระบบขนส่งทางรางที่ได้มาตรฐานสากล  ให้บริการสนับสนุนโครงการรถไฟฟ้า โครงการรถไฟทางคู่ และโครงการรถไฟความเร็วสูง แก่ผู้ประกอบการในประเทศและภูมิภาคอาเซียน 

ทั้งนี้  วว. ให้บริการภาคอุตสาหกรรมมากกว่า 150,000 รายการต่อปี   มีจำนวนลูกค้ามากกว่า 3,000 คน ช่วยผู้ประกอบการลดค่าใช้จ่ายในการส่งตัวอย่างไปทดสอบต่างประเทศได้มากกว่า 50%

 ความสำเร็จในการนำ วทน. เพื่อชุมชน : STI  for  Area  Based  

จากการดำเนินงานของ วว. ที่มุ่งเน้นตอบโจทย์ความต้องการของชุมชนและประชาชนในพื้นที่ต่างๆ ซึ่งเป็นการสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาเชิงพื้นที่ (area based) ร่วมกับหน่วยงานและสถาบันการศึกษาในพื้นที่ ได้สร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนผ่านโครงการต่างๆ อาทิ โครงการยกระดับโอทอปในพื้นที่  โครงการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากไม้ดอกไม้ประดับ  โครงการ Big rock  เป็นต้น สามารถสร้างมูลค่าเพิ่มในรูปแบบของรายได้ที่เพิ่มขึ้นให้แก่ชุมชนและผู้ประกอบการที่ได้รับการพัฒนามากกว่า 300 ล้านบาทต่อปี

ความสำเร็จในการนำเทคโนโลยีที่เหมาะสม (Appropriate Technology)   เข้าไปแก้ไขปัญหา

วว. นำ วทน. ตอบสนองต่อความต้องการของผู้ใช้ประโยชน์ได้อย่างเหมาะสม โดยเป็นเทคโนโลยีที่มีรูปแบบและเงื่อนไขในการใช้งานที่สอดคล้องกับบริบทในการใช้งานจริง ทั้งในด้านต้นทุนและความซับซ้อนของเทคโนโลยี ตลอดจนความเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในการใช้ประโยชน์ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

ภาพรวมการดำเนินงานตามภารกิจหลักและโครงการสำคัญต่างๆ ของ วว. นั้น สามารถผลักดันผู้ประกอบการที่นำผลงานวิจัย พัฒนา และบริการ ของ วว. ไปใช้ประโยชน์ทั้งเชิงพาณิชย์และสังคม คิดเป็นมูลค่าผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมมากกว่า 1,500 ล้านบาทต่อปี

บทบาทของ วว. ในสถานการณ์วิกฤตการแพร่ระบาดโควิด-19     

ในฐานะหน่วยงานวิจัยและพัฒนาของประเทศ วว. นำความเชี่ยวชาญด้าน วทน. เข้าไปช่วยลดผลกระทบจากสถานการณ์  ดังนี้  1.เปิดรับสมัครบุคลากรสนองนโยบายรัฐบาล เพื่อแก้ปัญหาว่างงาน  ภายใต้  “โครงการ อว. สร้างงาน” จำนวนกว่า  270 อัตรา  2.บริการทดสอบและปรับปรุงระบบห้องความดันลบ (Negative pressure) ณ โรงพยาบาลศิริราช  ในการเปิดให้บริการดูแลผู้ป่วยติดเชื้อ   3.ออกบทเฉพาะกาล ร่วมควบคุม ป้องกัน การแพร่กระจายเชื้อ ในกิจกรรมการตรวจประเมิน รับรองระบบบริหารจัดการตามมาตรฐานคุณภาพ มาตรฐานผลิตภัณฑ์  4.ให้บริการทดสอบหน้ากากอนามัย รองรับความต้องการภาคอุตสาหกรรมเทียบเท่ามาตรฐานต่างประเทศ ช่วยเสริมแกร่งและลดต้นทุนในการผลิตของภาคอุตสาหกรรม  5.สนับสนุนงานโรงพยาบาลสนามของกระทรวง อว. ด้วยการบริจาคเงิน  เจลล้างมือแอลกอฮอล์ และหน้ากาก N 95  นอกจากนี้ในการระบาดระยะแรก ยังได้แจกเจลแอลกอฮอล์ผลงานวิจัยของ วว. ส่งไปช่วยเหลือพี่น้องชาวจีนและแจกให้กับพี่น้องชาวไทย กว่า 4,000 หลอด รวมทั้งเผยแพร่ประชาสัมพันธ์องค์ความรู้ วทน. ซึ่งพี่น้องประชาชน ผู้ประกอบการ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ นำไปเป็นอาชีพเสริมและอาชีพหลักสร้างรายได้ที่มั่นคงแก่ครอบครัวในระยะยาว

 ทิศทางการดำเนินงานในอนาคตของ วว.

                วว. มีศักยภาพและความพร้อมทั้งในด้านบุคลากร องค์ความรู้ เทคโนโลยี โครงสร้างพื้นฐาน ตลอดจนผลงานและประสบการณ์ในด้านการวิจัยและพัฒนา วทน.  ก้าวต่อไปในอนาคตของ วว. นั้น ยังคงยึดมั่นและให้ความสำคัญกับการนำ วทน. เป็นกลไกขับเคลื่อนสำคัญเพื่อการพัฒนาประเทศ มุ่งดำเนินงานสนับสนุนการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม อย่างครบวงจร (Total Solution) พัฒนาวิสาหกิจในทุกระดับ ทั้งในส่วนกลางและพื้นที่ (Area Based)  ด้วยนวัตกรรมพร้อมใช้ ตลอดจนร่วมกับสถาบันการศึกษาในการยกระดับความรู้ให้แก่ ประชาชน เยาวชน นักศึกษา โดยส่งเสริมให้ วทน. เป็นเครื่องมือสำคัญในการฟื้นฟูเศรษฐกิจและพัฒนาประเทศ  อีกทั้งยังให้ความสำคัญกับความร่วมมือของเครือข่ายพันธมิตรภาครัฐและเอกชนทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ ในการนำ วทน. เข้าไปเสริมแกร่งการดำเนินงาน การประกอบธุรกิจ  เพิ่มศักยภาพการแข่งขัน พร้อมทั้งสนองนโยบายของรัฐบาลในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจประเทศด้วย วทน.

            “ครบรอบปีที่ 58 ของ วว.”  จะเป็นอีกก้าวสำคัญ ที่จะผลิตผลงานซึ่งสามารถตอบโจทย์ของสังคม ประเทศชาติ รวมทั้งพัฒนาต่อยอดองค์ความรู้ที่องค์กรมีความเชี่ยวชาญให้สำเร็จเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น  สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริงครอบคลุมพื้นที่กลุ่มเป้าหมายและกระจายไปสู่กลุ่มอื่นๆ   ดังที่ วว. ประสบผลสำเร็จมาแล้ว